نقش آیت‌الله مجتهدی در تربیت مبارزان انقلابی

آیت‌الله شیخ احمد مجتهدی تهرانی یکی از معدود عالمان اخلاقی و دینی در تهران بود که سالیان متمادی به پرورش طلاب و جوانان علاقمند به مباحث دینی پرداخت. نقش وی در جذب جوانان به معارف اسلامی بی‌بدیل بود بطوری که امروزه صمیمیت، صفا ، سادگی ، بی‌پیرایگی و مردمداری او زبانزد خاص و عام است.

اما در این همه سال کمتر از اقدامات سیاسی آیت‌الله مجتهدی در دوران انقلاب اسلامی و پس از آن گفته و شنیده شده است. حاج منصور نورایی مداح برجسته و رزمنده دوران دفاع مقدس از جمله افرادی است بنا به روابط نزدیک با آیت‌الله مجتهدی خاطرات منحصربفردی از اقدامات وی در دوران انقلاب دارد.

به همین منظور در سالروز رحلت آن عالم اخلاقی بخشی از گفتگوی پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی با حاج منصور نورایی درباره فعالیت‌های سیاسی آیت‌الله مجتهدی در ادامه از نظر می‌گذرد.

شما از جمله افرادی هستید که قبل از پیروزی انقلاب اسلامی با آیت‌الله مجتهدی ارتباط داشتید. ایشان چه نقش و عملکردی در جذب جوانان به نهضت اسلامی و آشنایی با امام خمینی داشتند؟

حاج منصور نورایی: بسم‌الله الرحمن الرحیم. قبل از سال 1352 از طریق مدرسه و مسجد آیت‌الله مجتهدی امام را می‌شناختم و از طریق طلبه‌هایی که آنجا بودند با ایشان آشنا شده بودم. اما بطور مستقیم اولین آشنایی من با امام در سال 1352 و حدود 14 سالگی بود که به دنبال مرجع تقلید بودم.

از 16 سالگی در سال 54 فعالیت‌های مبارزاتی خود را شروع کردم. در مسجد آیت‌الله مجتهدی با دوستانی مثل شهید رضا شریفی، شهید عباس پرورده، برادر خودم شهید عباس نورایی و ... یک گروه تقریبا ده نفره داشتیم که کار سیاسی می‌کردیم و کتاب‌های حضرت امام و کسانی که آثار انقلابی داشتند را پخش می‌کردیم و یک سری جزواتی هم خودمان آماده و پخش می‌کردیم.

پشت مسجد آیت‌الله مجتهدی در کوچه ماسوله یک خانه‌ بزرگی بود که پدرم با حاج‌آقا مجتهدی با هم در آنجا زندگی می‌کردند، یک بخشی از آن خانه در اختیار حاج‎‌آقا مجتهدی و یک بخش آن در اختیار پدرم بود. مادرم خیلی مذهبی بود و ما را به سمت حاج آقا مجتهدی سوق می‌داد. مثلاً من تقریباً از 8 سالگی به مسجد حاج‌آقا مجتهدی می‌رفتم و شش دانگ حاج‌آقا حواسش به من و برادرانم بود.

به نظر شما آقای مجتهدی چه نقشی در انقلاب داشتند؟ فعالیت‌های سیاسی و مبارزاتی ایشان در آن برهه را تشریح کنید.

حاج منصور نورایی: حاج‌آقا مجتهدی تاثیر بسیاری در انقلاب داشت. حاج‌آقا با کار سیاسی مخالف نبود با کار سیاسی بدون برنامه‌ریزی مخالف بود. اتفاقاً می‌گفت ما کار سیاسی نمی‌کنیم، ما طلبه تربیت می‌کنیم و می‌گفت نمی‌دانند که ما داریم چه کار می‌کنیم. می‌گفت ما داریم تانک و فانتوم درست می‌کنیم؛ منظورش طلبه‌ها بود. این حرف‌ها مربوط به دوران قبل از انقلاب است. ایشان خیلی زیرک بود، بازاری بود و نمی‌گذاشت کسی مسجد را ببندد.

با زیرکی آنجا را اداره می‌کرد و به تمام طلبه‌هایی که در آن زمان دستگیر می‌شدند کمک می‌کرد. یعنی آقای مجتهدی حواسش به همه چیز بود. وقتی طلبه‌ها می‌خواستند به سربازی بروند زیرک بود و برای آن‌ها معافی می‌گرفت و نمی‌گذاشت که به سربازی بروند یا مثلا زندانی‌های سیاسی را نجات می‌داد و این از زیرکی او بود.

آیت‌الله مجتهدی خیلی خدمت کردند. در حال حاضر بسیاری از مسئولین و حتی برخی از دوستان وزارت اطلاعات از شاگردان آقای مجتهدی هستند ازجمله آقای اوسطی، شهید حقانی، آقای استادی، آقای جاویدان، آقای تحریری، شهید محتشمی، آقای ناطق‌نوری، فرزندان آیت‌الله خامنه‌ای از شاگردان آقای مجتهدی هستند و بسیاری دیگر که نامشان خاطرم نیست.

لطفا درباره نقش تربیتی آیت‌الله مجتهدی هم صحبت کنید.

حاج منصور نورایی: ایشان شاگردان خوبی تربیت می‌کرد و هر طلبه‌ای را ایشان از مسجد اخراج کرد این‌‎ها به اصطلاح "پالون‌شان کج بود" و البته کج هست که برخی را نمی‌توانم اسم ببرم. اما یک نفر به نام آقای جذبی بود که اخراج شد و در نهایت به منافقین پیوست و بعد اعدام شد.

من خودم یادم هست در درگیری‌های بعد از انقلاب با منافقین یک روز وقتی به سمت بهارستان می‌رفتیم و با منافقین درگیر بودیم؛ همین جذبی مسئول گروه منافقین در بهارستان بود. من را که دید گفت من و تو با هم رفیقیم. در مدرسه آقای مجتهدی با هم درس‌ خوانده‌ایم. گفتم که من با تو برادر نیستم، اردوگاهمان جداست. بعداً هم دستگیر و اعدام شد. بحثم این است که هر کسی را آیت‌الله مجتهدی اخراج کرد مشکل‌دار بود.

هم‌رسانی

---

مطالب مرتبط